You are currently browsing the category archive for the ‘Γραμμές και Επιφάνειες’ category.

Ήρθε ο καιρός να μιλήσουμε. Και γι’ αυτό σωπαίνουμε. Τα σύννεφα κατεβαίνουν χαμηλά και μοιάζει να σκοτεινιάζει ο κόσμος. Αυτές τις στιγμές το βλέμμα θα πάει προς τα μέσα. Θα πάει προς τα μέσα αν αρνηθούμε την άγονη ταραχή και αφήσουμε τον νου, το άλλο σώμα μας, να κινηθεί αβίαστα. Εδώ θέλει προσοχή να αφήσουμε κάποιο κενό, να μη το γεμίσουμε τηλεοράσεις, ιδέες και συναισθήματα μισά. Αν δεν μπορείτε να δείτε τα μεγάλα και τα μέλλοντα μπορείτε να μην ενδώσετε σε όσα σας κάνουν να αισθάνεστε άρρωστοι από θυμό ή ενοχή, φτηνοί. Έχουμε επιλογές. Το ωραίο, το καλό και το αληθινό υπάρχουν στην μικρή και την μεγάλη κλίμακα. Στο τραπέζι που δουλεύουμε, στο τραπέζι που τρώμε. Εκεί υπάρχει πάντοτε δουλειά. Θα ξεκαθαρίσουν τα πράγματα με τον καιρό, όλο και περισσότερο. Η αίσθηση μου, βέβαια, είναι πως ήδη υπάρχουν πολλά που είναι ξεκάθαρα… Το δέντρο το κρίνεις από τους καρπούς του. Οιοσδήποτε λόγος φέρνει ταραχή εμποδίζει την καθαρή κρίση. Θα πρότεινα να μη τον ακούτε, είναι ανεπαρκής, κατακριτέος ακόμα κι αν έχει καλή πρόθεση. Για παράδειγμα κάτι δεν πάει καλά όταν με εμπάθεια αρθρώνεται λόγος που είτε σας δικαιώνει άμεσα και σας δίνει την τοξική “ελευθερία” του θύματος είτε έμμεσα γεμίζοντας σας δίκαιη και “θαραλέα” ενοχή. Τα λάθη του ενός δεν δικαιολογούν τα λάθη του άλλου. Δεν θα μιλήσω στενά πολιτικά, επίκαιρα, σε αυτήν την ανάρτηση. Όσο κι αν μοιάζει επικίνδυνο θα σας θυμίσω μόνον πως η πολιτική δεν μπορεί να υπηρετεί μόνο το “χρήσιμο”. Πρέπει να θυμάται το “αληθινό”. Η φωνή της “λογικής” μας έφερε μέχρις εδώ. Με πολλούς τρόπους η φωνή της “λογικής” διέφθειρε τα πάντα. Επέβαλε μπαλώματα παντού και προώθησε τον κυνισμό και την μικροπρέπεια. Ευτυχώς όμως δεν υπάρχει επιλογή “βολική” και εύκολη πλέον. Πρέπει να πορευθούμε με αξίες κι όχι με φόβο ή τεμπελιά. Κι αξίες είναι και η δικαιοσύνη η αξιοπρέπεια και το Δημοκρατικό ιδεώδες. Αξίες είναι το ωραίο και το συνετό. Αξία είναι η χαρά του άλλου και η ξεκούραση που δίνει η “σοφία” που δίνει ο χρόνος. Αξία είναι το ήθος, αρχαίο, που λέει πως η δυσκολία δε μας καλεί να κλειστούμε να επιβιώσουμε αλλά να φροντίσουμε όσο μπορούμε τους γύρω μας, να καταλάβουμε πως όποιος προσφέρει έχει περισσότερα. Αυτό είναι το δίδαγμα της “Οικονομίας” της παγκόσμιας πως δεν υπάρχει κάτι καλό για “έναν”. Αυτή είναι το εμπόριο, δηλαδή η η πορεία. Ας θυμηθούμε την λέξη “Προσφορά”! Αξίες είναι τα πράγματα με τα οποία φτιάχνεις μια ζωή, μια σχέση, μια Ιστορία. Αυτές είναι το αντίδοτο. Δεν φτιάχνουν οπαδούς και δεν χρειάζεται να μιλήσουν πολύ. Δεν ευνοούν τα διλήμματα και δεν υπάρχουν για να πείσουν. Ακόμα κι αν όλοι βάλουν εναντίον σου και αισθάνεσαι μόνος, το να υπερασπίζεσαι κάποιαν αξία σε δένει με όλους τους ανθρώπους αρκεί να το κάνεις ήρεμα, χωρίς να σφίγγεις τα δόντια, χωρίς πείσμα και θέλημα. “Αν δεν φοβάσαι τον θάνατο, μπορείς να καταφέρεις τα πάντα”. Αυτά για τα οποία μιλάω τα βλέπω. Σε ανθρώπινες ζωές γύρω μου. Ήρθε ο καιρός να μιλήσουμε. Και γι’ αυτό σωπαίνουμε. Τα σύννεφα κατεβαίνουν χαμηλά και μοιάζει να σκοτεινιάζει ο κόσμος. Αυτές τις στιγμές μπορούμε και πρέπει να δούμε. Τα ελάχιστα πράγματα που περνάνε μπροστά μας. Αυτά που οι ποιητές (δηλαδή όλοι οι άνθρωποι που τιμούν κάποια στιγμή της ζωής τους) μας φωνάζουν να κοιτάξουμε. Κι αν η ζωή είναι σκληρή, άδικη, μην ακούτε κανέναν από αυτούς που βρήκανε τον φταίχτη. Δεν ψάχνουμε τον φταίχτη αλλά λύσεις. Δεν ψάχνουμε να διαχειριστούμε συναισθήματα αλλά προβλήματα. Το αίνιγμα του κακού δεν θα απαντηθεί έτσι. Είμαστε έκθετοι. Σε όλα. Και στα θαύματα που περνάν μπροστά μας συνεχώς, στο γεγονός πως ο κόσμος υπάρχει(;) στους περαστικούς που δε θα γνωρίσουμε ποτέ! Στη γη που πατάμε και στον ήλιο που λάμπει στη ζωή μας. Σ’ολα τα ανώνυμα άνθη της γης και σ’ολα τα πράγματα που μπορούμε να μοιραστούμε, σε δρόμους, πλατείες, σπίτια και ταράτσες. Σε μέρη που είχαμε εγκαταλείψει και θα ξαναβρούμε. Δεν είμαι αισιόδοξος για μένα. Είμαι αισιόδοξος όμως για μας! Μαζί με όλα τ’ άλλα, ας κάνουμε πράγματα γενναιόδωρα, ευγενικά! Έχει σημασία. ένα άρθρο για τους A Winged Victory for the Sullen

Ο Bill Viola κόντεψε να πνιγεί σε μια λίμνη όταν ήταν μικρός. Αυτή η εμπειρία του άλλαξε την ζωή. Όπως έχει πει ο ίδιος, δεν ήταν τρόμος ή αγωνία αυτό που ένιωσε, ήταν ελευθερία, ωραιότητα και ειρήνη. Το συγκεκριμένο έργο δε μιλά βέβαια, απαραιτήτως, γι αυτή την εμπειρία. Το νερό μέσα στο οποίο μπαίνουμε ή καθρεφτιζόμαστε μπορεί να είναι ο υλικός κόσμος. Το παλίμψηστο του υλικού κόσμου που με τα ίδια υλικά φτιάχνει ξανά και ξανά σχήματα, σώματα, μορφές επάλληλες. Ο ευμετάβλητος υλικός κόσμος, που κυλά σα νερό από σχήμα σε σχήμα. Χωρίς όνομα, χωρίς μορφή. Στην επιφάνεια του παίζουν οι αντανακλάσεις, αποτυπώνονται οι μνήμες θολές και φευγαλέες, αυτά τα σημάδια είναι αυτά που μπορούμε να μάθουμε, όλα κι όλα, όσα ξέρουμε.

Ερχόμαστε μέσα από το άγνωστο και στεκόμαστε μπροστά στο κόσμο, μπροστά στο νερό που παίζει στο φως. Σταματά το βλέμμα μας στα παιχνίδια της επιφάνειας των νερών. Σταματά το βλέμμα στα σχήματα των πραγμάτων. Σταματά το βλέμμα μόλις δει κάτι. Ξανά και ξανά απέναντι στο νερό και στο ερώτημα του κόσμου, μένουμε χωρίς απάντηση. Πηδάμε και χανόμαστε μέσα στην αντανάκλαση μας. Μέσα από τις  αντανακλάσεις και μόνο βλέπουμε και γνωρίζουμε. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο για μας. Η ουσία και το βάθος μένουν άγνωστα. Μένουμε μετέωροι και συνάμα ενωμένοι με τον κόσμο.

Μπορείτε να συνεχίσετε την ανάγνωση σ’αυτό το πνεύμα και να διαβάσετε την ανάδυση μέσα από το νερό των μορφών όχι σαν απάντηση αλλά σαν εμπειρία του τώρα των πραγμάτων πέρα από εξηγήσεις, σαν μια γέννηση που γίνεται μόλις πάψει αυτός ο χωρισμός. Αλλά δεν είναι εκεί το θέμα τελικά. Προφανώς μπορείτε να το διαβάσετε τελείως διαφορετικά. Το βασικό είναι αν το έργο μας μιλά, αν μας πείθει. Όλα τα υπόλοιπα, οι ερμηνείες η συγκίνηση και η έμπνευση, οι εξυπνάδες και οι σοφίες, ακολουθούν. Το σημαντικό συμβαίνει πριν και μετά τις λέξεις.

Η γέννηση είναι κάτι παράλογο, η αιτία της παραμένει σκοτεινή, μετέωρη.
Το αίτιο της ύπαρξης παραμένει μια ερώτηση αναπάντητη. Έτσι όμως η ζωή παραμένει ελεύθερη, ακόμα, από κάθε χρησιμότητα και ποσοτικοποίηση. Κανείς δε μπορεί να πει αν η ζωή μας άξιζε ή όχι.
Κάτι τέτοιο θα βασάνιζε τον άνθρωπο. Με πολλούς τρόπους.
Ένα κάπως χειροπιαστό παράδειγμα είναι πως μια τετελεσμένη απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα θα επέτρεπε σε κάποιον να αποφασίζει την ζωή ή τον θάνατο των άλλων. Σε κοινωνίες όπου επιτρέπεται η θανατική καταδίκη υπάρχει πάντα μια απόλυτη υπεραπλουστευμένη απάντηση σ’αυτό το ερώτημα. Το μεγαλύτερο αγαθό της εποχής μας είναι το δικαίωμα στην απορία.
Γι’ αυτό πρέπει να μένει αυτό το ερώτημα επίμονα μπροστά μας. Επίμονα αναπάντητο να στέκεται και να μεταμορφώνει τα πάντα.

Bill Viola. Μια σημαντική προσωπικότητα της σύγχρονης τέχνης, πυρηνική μορφή της Βίντεο Τέχνης και με σημαντική θεωρητική συμβολή, στα χωράφια του τουλάχιστο. Με Εβραικές ρίζες και με μεγάλες δόσεις αμερικανικού Βουδισμού.. και γενικά “μεταφυσικά” ερωτήματα. Συχνά ο λόγος του έχει ευκολίες αλλά το ένστικτο του ως καλλιτέχνη είναι αδιαμφισβήτητο.
http://www.brita.net/art_in_the_surface_of_the_water.html

Να το προσωπικό του  site.

Το σχετικό άρθρο στην wikipedia.

και μια συνέντευξη..

ένα άρθρο ενδεικτικό του τρόπου που σκέφτεται εδώ

ένα πυκνό άρθρο εδώ

ΚΑΙ ΕΝΑ ΑΛΛΟ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΩΙΜΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΤΟ:
MIGRATION

Ρωτώντας τι είναι ένα συντριβάνι.

Γκρεμίζοντας τον κόσμο με φώς και με ήχους.

Ψελίζοντας την ελπίδα με πρώτη ύλη την αγωνία.

Βίντεο από ένα live στο τέλος ενός εργαστηρίου ψηφιακών εφαρμογών, το καλοκαίρι του 2008, με έμφαση στο Mapping. Η γωνιά κάποιου άγνωστου κήπου λειτουργεί ως τεράστια μεταφορά. Για την αφθονία. Γι’αυτό που ξεπηδά από άγνωστο τόπο. Γι’ αυτό που συνέβαινε πριν έρθουμε. Γι’ αυτό που κατάγεται περισσότερο από το τίποτα παρά από το κάτι.

[Φευγαλέο και ευθαρσώς “ποιητικό” αυτό το κομμάτι έχει γίνει με την τεχνική του mapping. Mapping λένε όσοι έρχονται από την Urban σκηνή κάποιες εφαρμογές που θυμίζουν άλλες ανάλογες της augmented reality(έχουμε ξαναμιλήσει γι’ αυτά. π.χ. ΕΔΩ). Πρόκειται πάλι για προβολές που γίνονται σε τρισδιάστατους “πραγματικούς” χωρους και τους ντύνουν.

Ο όρος “augmented reality” είναι ακαδημαϊκής προέλευσης και για πολλούς φαντάζει φαντασμένος και περιοριστικός. Για το mapping η σύγχιση του πραγματικού με το υπολογιστικό-εικονικό(virtual) δεν είναι κεντρικό θέμα. Το θέμα δεν είναι το πραγματικό αλλά το παιχνίδι, οι αισθήσεις και μια ζωτικότητα χωρίς περιορισμούς θεωρητικούς. Ο όρος mapping έχει να κάνει με τις τεχνικές που χρησιμοποιούμε με τα προγράμματα τρισδιάστατου σχεδιασμού για να ντύσουμε με υφές τους όγκους που δημιουργούμε στην οθόνη του υπολογιστή, αφορά στον χρωματισμό-επένδυση των τρισδιάστατων μοντέλων. Το mapping είναι ένα ανάλογο σε πραγματικούς χώρους του Texture mapping που χρησιμοποιείται στα σχεδιαστικά περιβάλλοντα των υπολογιστών, για π.χ. βιντεοπαιχνίδια ή αρχιτεκτονικά σχέδια. ]

Το σκοτάδι της αρχής της performance είναι σαν μια προσπάθεια να ξεκινήσουμε από την αρχή, από το τίποτα, από κάπου, από τον ύπνο. Να ξεκινήσουμε. Το σκοτάδι φαντάζει σαν η πλέον τίμια αρχή. Ο ήχος μοιάζει συχνά σαν ανάσα. Είμαστε όλοι οι θεατές μέσα στο σώμα του χρόνου. Είμαστε το σώμα του χώρου, εμείς, και ανοίγουμε τα μάτια μας. Read the rest of this entry »

Ένας διαδραστικός παιχνιδότοπος. Είναι μια ακόμα εφαρμογή των τεχνολογιών που συνδέουν τον Μαθηματικό-Υπολογιστικό χώρο με τον “Πραγματικό”. Ή αλλιώς “Επαυξημένη Πραγματικότητα” (“Augmented Reality”-“Réalité Augmentée”). Το φως ως εργαλείο με το οποίο ο κόσμος αλλάζει.

Εδώ, όπως γίνεται πάντα, η σκέψη προβάλλεται πάνω στα πράγματα και αλλάζει την σχέση μας μαζί τους.
Θα μπορούσαμε, λοιπόν, να θέσουμε ένα εύλογο ερώτημα: Το φως δημιουργεί μια ψευδαίσθηση; ίσως όχι. Το φως είναι ένα πράγμα. Εξίσου πραγματικό και αισθητό με τα υπόλοιπα. Το φως είναι προνομιακή πρώτη ύλη για την σύνθεση σκέψεων, πράξεων και αισθήσεων.

Η Εγκατάσταση δίνει μιαν αίσθηση διαφάνειας και ρευστότητας στον συμπαγή όγκο. Είναι αυτό ψευδαίσθηση; Θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε πως όχι. Ότι δηλαδή αποκαλύπτει την διαφάνεια και την χωρικότητα του υπαρκτού κόσμου, την ρευστότητα και σχετική πυκνότητα του. Θα μπορούσαμε να πούμε αντίθετα πως ψευδαίσθηση είναι η συντριπτική βαρύτητα και η αδιαπέραστη πυκνότητα των πραγμάτων. Αυτές οι ιδιότητες της μάζας του κόσμου έχουν περιγραφεί ήδη από τους φυσικούς επιστήμονες και η περιγραφή που προτείνουν είναι πιο κοντά σ’ αυτό που προτείνει μια εγκατάσταση. Τώρα βέβαια θέλει να προσέχουμε κιόλας. Αν και έχει μια αλήθεια αυτό το επειχήρημα, θέλει μια κάποια προσοχή. Η αλήθεια είναι συνήθως κάπου στην μέση.

Το σίγουρο είναι πως η χαρά και ο θαυμασμός που αισθανόμαστε όταν παίζουμε και διαστέλουμε αυτές τις έννοιες και αισθήσεις δεν είναι χωρίς περιεχόμενο. Η χαρά μας πηγάζει από βαθιά μέρη και εμφανίζει μια κάποια επίγνωση για την φύση των πραγμάτων. Ο τρόπος που οργανώνεται ο κόσμος έχει πολλές διαστάσεις. Έχουμε πάντα να κερδίσουμε αν τις αναλογιστούμε.

Αν κάποιοι θεωρούν πως όσα λέγονται για ένα κόσμο διαφορετικό, ωραιότερο, δικαιότερο, ευγενέστερο αποτελούν απλές φαντασιώσεις είναι διότι το δικό τους κομμάτι της φαντασίας το χρησιμοποιούν για να φαντάζονται πως ο κόσμος δεν αλλάζει… Γι’ αυτό τον λόγο η φαντασία και τα παιχνίδια με τον χώρο, όπως εμφανίζονται και στο θέατρο έχουν πολλά να πουν και δεν αποτελούν απλώς “γκάτζετ”. Μια εγκατάσταση λοιπόν, ένας χώρος “συσκευή” που υπογραμμίζει τις εν δυνάμει μορφές του χώρου μπορεί να είναι ένα κέρδος. Μια εμφάνιση.

http://www.polygon-playground.com/
Την εγκατάσταση την έχει κάνει η ομάδα-εταιρεία “White Void” http://www.whitevoid.com/
Αξίζει να δείτε και το portofolio τους

http://www.vimeo.com/8569187”


Μια κριτική ματιά στις εξελίξεις που μας προτείνει η τεχνολογία από τον νέο μου φίλο: τον Keiichi Matsuda. Οι Εφαρμογές της επαυξημένης πραγματικότητας ανοίγουν την πόρτα για κινδύνους που, εν πρώτοις, δε μπορούμε να φανταστούμε. Μήπως μειώνεται ο Προσωπικός χώρος ακόμα περισσότερο; Μήπως ανοίγει η πόρτα να μπει ακόμα και στο μυαλό η σφαίρα της οικονομίας; Και της κατανάλωσης; Μήπως ανοίγει ο δρόμος εμφύτευσης λογικών που είναι προβληματικές; (βλ. επικίνδυνες) Αν ο χώρος της αντίληψης δυναμοποιηθεί από την τεχνολογία μήπως ανοίγει η πόρτα να εισάγει η αγορά ακόμα πιο βαθιά μέσα στον νου, ανάγκες που δεν χρειαζόμαστε; Αυτό άλλωστε είναι ένα από τα βασικά όπλα της διαφήμισης, η ανάγκη. Η κατασκευασμένη ανάγκη.
Εδώ οι αρχιτέκτονες με τους Σχεδιαστές και τους ποιητές έχουν να σκεφτούν και να δράσουν. Όλη η επιφάνεια του κόσμου θα ανήκει κάποια μέρα στις επιχειρήσεις, διότι αυτές κινούν την έρευνα και την βιομηχανία. Θα μπουν μέσα στο μυαλό μας. Ίσως. Θα υπαγορεύουν τον ρυθμό της σκέψης. Για λόγους ευκολίας πολλοί θα γίνουν απλοί παρατηρητές της ζωής τους.

Για μια ακόμα φορά τίθεται το αίτημα για κάποιο όριο στην εξέλιξη των πράγμάτων. Διότι, πολύ απλά, η σύσταση της προσωπικότητας του σύγχρονου ανθρώπου αρχίζει να αποδομείται, με συνέπειες νοσηρές (οι άνθρωποι έχουν πλέον χαλασμένα μυαλά, παθαίνουν όλο και περισσότερες ψυχοπάθειες!) είτε με όρους κοινωνικούς. Δικαιοσύνης π.χ. Η πιο επικίνδυνη ρύπανση είναι η πληροφορία. Ο Johny Mnemonic στην ομώνυμη ταινία δε μπορεί να συνέξει όλη αυτή την πληροφορία μέσα στο μυαλό του. Ε, λοιπόν ούτε κι εγώ! Προσθέστε όλες αυτές τις πληροφορίες-παύλα-γνώσεις που θα πρέπει να φύγουν για να χωράν τα ονόματα και οι ιδιότητες των καταναλωτικών αγαθών…

 Που σταματά η τεχνολογία, η αγορά, το εμπόριο; Εκεί που ξεκινά ο άνθρωπος; Είναι αυτά ασυμβίβαστα; Όσο πάει και περισσότερο δυστυχώς. Χρειάζονται καλλιτέχνες και στοχαστές, ποιητές και μαστροχαλαστές, χρειάζονται άνθρωποι να πάρουν την τεχνολογία και να την προσαρμόσουν, να την κάνουν δικαιότερη, να την “μετρήσουν” πάνω στο σώμα και τον νου τους και μετά να μιλήσουν, να προτείνουν.

Το πρώτο βήμα, πάντως, είναι η κατανόηση του προβλήματος κι αυτό καλλιεργεί η δουλειά του φίλου Matsuda! Έχει μια κριτική στάση χωρίς να στερείται οπτικού ενδιαφέροντος και γοητείας. Το πείραμα είναι απολύτως επιτυχημένο, είναι ενδιαφέρον και ευχάριστο, είναι εύγλωττο αλλά δεν αισθητικοποιεί το πρόβλημα ώστε να πέσει στην παγίδα. Το αποτέλεσμα είναι σαφώς αποπνικτικό και το θέμα σαφές(αν και καμμία εικόνα δεν είναι σαφής χωρίς αναφορές. Άλλη ιστορία αυτή). Καλή Συνέχεια. Δε ξέρω όταν διαβάζετε εσείς αυτό το σχόλιο πως είναι αλλά όταν το έγραφα, έξω ο ήλιος, έκανε γιορτή! Τώρα που το γράφω. Ας βάλω κάτι από το σώμα, τον χώρο του και την χρονικότητα του, σ’ αυτόν το χώρο. Τώρα που μιλάμε για την νοσταλγία και την σχετικότητα. Την νοσταλγία του σώματος έναντι των ιδεών και των συσκευών τους. Ναι λοιπόν έξω τα φωτόνια τσουβαλιάζονται σπάταλα πάνω στα πάντα!

( αυτές οι γραμμές γράφτηκαν μ’αφορμή αυτό το βίντεο που μόλις “δημοσιεύτηκε”)

Δεν είμαστε το σώμα μας. Δεν είμαστε ούτε οι σκέψεις μας, ούτε τα αισθήματα μας. Προχωρούμε μέσα στο σκοτάδι του χρόνου σε μια πραγματικότητα που επιπλέει στο άγνωστο και πλησιάζουμε τα πράγματα, θαυμαστά και όμορφα μόνον και μόνον επειδή υπάρχουν. Αυτή η βάρκα δεν έχει επιβάτη διότι την επιβαίνει το βλέμμα μας που μας κοιτά. Το βλέμμα μας φεύγει κάνει τον γύρω του κόσμου ξανά και ξανά να βρει διεξόδους και θαύματα, κάτι ψάχνει. Δε σταματά. Αυτή η βάρκα είμαστε εμείς και όλα όσα μας δίνουν μορφή, όλα αυτά που δεν είμαστε. Διότι δεν είμαστε καμμία απο τις εκδηλώσεις μας. Οι σκέψεις και τα πράγματα, οι αριθμοί και τα σχήματα είναι υλικά του κόσμου. Η διαφορά των λέξεων από τις πέτρες δεν είναι ουσιαστική, είναι κάτι σαν αντικείμενα με διαφορετικές πυκνότητες. Το νερό είναι φευγαλέο κι ο αέρας ούτε καν ορατός αλλά είναι υλικά στοιχεία. Δεν ισχύει πάντα ο διαχωρισμός μεταξύ πνευματικού και υλικού, ψυχικού και σωματικού, άυλου και υλικού. Το υλικό του κόσμου είναι ουσιωδώς ένα και γι’ αυτό μπορούν τα πράγματα να αγγίζουν και να αποτυπώνουν το ένα το άλλο.

Το θαύμα του κόσμου είναι εκτυφλωτικό και διακριτικό, δε φωνάζει, δε φωνάζει διαρκώς, συχνά απλώς κάθεται εκεί κι αυτή του η ηρεμία απέναντι στον παραλογισμό του “είναι” μοιάζει με το αρχαϊκό μειδίαμα. Μοιάζει τρομακτική και καθησυχαστική.

Σ’ αυτή την περιπλάνηση δεν βλέπουμε την ουσία(;) των πραγμάτων, βλέπουμε όμως τις σχέσεις των πραγμάτων μεταξύ τους, τις γεωμετρίες και τα χάσματα, τις εκτάσεις που ανοίγουν σκοτεινές και γι’ αυτό γεμάτες υποσχέσεις. Κομμάτια από την επιφάνεια του κόσμου και κομμάτια από τα πλέγματα των γεγονότων και των εννοιών μας βοηθούν να πλοηγούμε, να προσανατολιστούμε και να παίξουμε την ζωή μας. Άλλα πλάσματα κάνουν κι αυτά την διαδρομή τους, άνθρωποι, ζώα και πουλιά υπακούοντας κι αυτά στις δικές τους γεωμετρίες, σε σχέσεις, σε ρυθμούς, μόνον έτσι υπάρχει ενέργεια στα πράγματα.

Κάνοντας τον γύρο του μικρού μας κόσμου τα πράγματα γυμνώνονται και μοιάζει ο χώρος κι ο χρόνος να είναι η μεγαλύτερη σκλαβιά. Στον Πάτο της “Μαύρης Λίμνης” βρίσκεται η “Μαύρη Λίμνη”. Και οι εποχές έρχονται ξανά και ξανά και τα κοπάδια κι ο βάτραχος που μας κοιτάει κρυμμένος, μένει εκεί ερμητικός στην υπόσχεση του. Η επιθυμία υπέρβασης του χώρου και του χρόνου χτυπά πάνω στην ίδια την “ύπαρξη”, που είναι λέει κάτω από μιαν αρχή(υπ-αρχή), από κάτω. Αυτή η περιοχή του χώρου και του χρόνου στην οποία είσαι κλεισμένος σε πλακώνει όταν ανέβεις στην κορυφή ενός βουνού, σε πλακώνει στην καρδιά της ερήμου και στον μυχό της νύχτας, σε πλησιάζει όταν βρίσκεσαι στην αγκαλιά αυτού που αγαπάς, σε αφορά όταν κερδίζεις στο χρηματιστήριο κι όταν παίρνεις τον μισθό σου, σε κυκλώνει όταν ταξιδεύεις στην Αργεντινή και την Ταΐλάνδη και τρως εξωτικά φρούτα. Καμμία πολιτική απ’ αυτές που ξέρουμε δε μπορεί να απαντήσει σ’ αυτην την σκλαβιά και δεν υπάρχει κανένα σύστημα να του τα ρίξουμε ή έστω να το αντιπαλέψουμε και να αξιοποιήσουμε την οργή μας, την μανία, την θλίψη. Βαθύτατες.

Ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια, όμως, είναι η επιθυμία, η αίσθηση και η έννοια… του “σπιτιού”. Κανένας ορισμός του σπιτιού δεν επαρκεί. Το σπίτι είναι η μέσα μεριά του ορίου, το κέντρο του κύκλου που ανοίγει στο άπειρο, η ανάστροφη αλλά ταυτόσημη απόδοση του “ταξιδιού”, της αναζήτησης της γνώσης, της απόδρασης. Ένα σπίτι μπορεί να διαλυθεί, να πουληθεί να αλλάξει και να ξαναστηθεί αλλού, αλλά.. τίποτα δε μπορεί να ξεριζώσει την ανάγκη του. Το μόνο που γίνεται είναι να ανοίξει, να γίνει τεράστιο, να απλωθεί παντού αυτή η αίσθηση, έστω για μια στιγμή, να μπορέσεις να αποκοιμηθείς σε μέρη άγνωστα. Το σπίτι δεν είναι το σπίτι. Το σπίτι είναι η σύνδεση μας με τα πράγματα, με την καταγωγή μας, με το γεγονός πως γεννηθήκαμε, κάποια στιγμή(!). Αυτή η καταγωγή είναι η πρώτη ύλη από την οποία είμαστε φτιαγμένοι, και έννοιες όπως Πατρίδα, Έθνος, Πατέρας, Μάνα από κει πηγάζουν και γι’ αυτό είναι απαραίτητες. Διότι είναι υπαρξιακά θεμελιωμένες. Αν δεν ήταν θα ήμασταν έτοιμοι για το μηδέν και το μη-είναι, πράγμα που είναι επίσης παράλογο για τον ασυνείδητο εαυτό. Η Κοινωνία, η Ιστορία, η Οικονομία δεν είναι έξω από τα πρώτα ερωτήματα, δε στερείται την σωματικότητα της φιλοσοφίας αλλά την εμφανίζει. Δεν αποσβέννει την αναγκαιότητα της Θεολογίας αλλά την εξωθεί. Δεν προσπερνά και υπερκαλύπτει τα οντολογικά, απλά, ερωτήματα αλλά τα επιβάλλει. Ένα παιδί φωνάζει μέσα σ’ όλα αυτά τους γονείς του πριν καν ρωτήσει τον εαυτό του: “Γιατί;”

Θα τελειώσω αυτές τις γραμμές με τρόπο αυθαίρετο, με αναφορά στην επιθυμία για Φως, για Ζέστη, απεριόριστο Ουρανό και άπλετο Ήλιο. &)

Για τον David OReilly έγραψα στην προηγούμενη ανάρτηση.

Για τον Jon Klassen αλλά και το Black Lake δείτε εδώ!

https://vimeo.com/1690174

Το Μάρτιο του 2008 ο Randy Peters, ένα εννεάχρονο αγόρι από το Σικάγο ανέβασε το πρώτο μέρος του animation: Octocat. Έδωσε ηλικία 13 χρόνων για να μη του σβήσουν τον λογαριασμό οι διαχειριστές του YOUTUBE.

Πρόκειται για την Ιστορία ενός γατιού με οκτώ πόδια που ψάχνει τους γονείς του. Ο Octocat περπατά σ’έναν κόσμο γεμάτο χρώματα και γρίφους. Η άτσαλη ομορφιά της εικόνας ασκεί μιαν απαράμιλλη γοητεία. Ένα παράλογο χιούμορ ανατρέπει ανεπαίσθητα τον εαυτό του συνεχώς και ένας διαρκής ρυθμός οδηγεί τα πράγματα χωρίς να σταματά πουθενά. Η αυτόματη γραφή, η ροή των συνειρμών που έχουν ΚΑΙ τα παιδιά όταν φτιάχνουν τους κόσμους τους, αγκαλιάζει τα αισθήματα ακέραια αλλά δε μένει πουθενά, συνεχίζει, ρέει ακάθεκτη, γεμάτη αίματα και γέλια, για πάντα.. Υπάρχει Μυστήριο, Οργή, Αγωνία και Μελαγχολία σε αμείωτη, παράφορη ένταση, μαζί με διαρκές, υπόγειο, χιούμορ. Ζητά τους γονείς του. Τι σημαίνει αυτό; Η ένταση και η εμμονή του αιτήματος έτσι απομονωμένου γίνεται φιλοσοφική.

Η επιτυχία ήταν άμεση, τεράστια και μη αναμενόμενη, το πρώτο μέρος έφτασε τις 100.000 επισκέψεις σε δύο μέρες. Όλοι περίμεναν το επόμενο. Στο πέμπτο και τελευταίο μέρος έγινε μια ανατροπή.. το παιδικό σχέδιο μετατρέπεται σε τρισδιάστατο animation! Πως; Σok!!! Τι έγινε;

Το παιδί πίσω από το Octocat ήταν τελικά ο 23χρονος σχεδιαστής David OReilly… Θα πει έπειτα πως το Octocat ήταν ένα προσωπικό στοίχημα. Ήθελε να ελέγξει και να στηρίξει την πεποίθηση του πως: Το κοινό δε χρειάζεται καθωσπρέπει εντυπωσιακά καλοφτιαγμένα σχέδια και γραφικά για να εμπλακεί σε μια ιστορία. Το κοινό χαίρεται να παρακολουθεί και το πιο κακότεχνο, άτσαλο, κακοδουλεμένο στον ήχο και στο Ντουμπλάζ  κατασκεύασμα όλων των εποχών και μπορεί να γελάσει και να κλάψει όπως και με τα κινούμενα σχέδια των μεγάλων στούντιο.
“audiences don’t need polished, slick animation to find a story engaging. They are happy to follow the worst animated, worst designed and worst dubbed film of all time, and still laugh and cry and do all the things you do watching a so-called “high end” film. Its amazing, I’ve never been so excited about independent animation.”
Ο Γιάννης Τσαρούχης είπε κάτι απολύτως σχετικό. Δε το θυμάμαι επακριβώς αλλά ήταν κάτι του στυλ: Το μεγαλύτερο μάθημα της “Μοντέρνας” Τέχνης είναι πως οποιοσδήποτε μπορεί να αποδώσει ένα θέμα άσχετα από την τεχνική και τις ικανότητες του, αρκεί να έχει μια πραγματική συγκίνηση. Το κέντρο βάρους βρίσκεται αλλού λοιπόν, κάπου στον άνθρωπο, στο στίγμα που διαπερνά αυτά που κάνουμε κι όχι σ’αυτά που κάνουμε καθ’αυτά.

Το OCTOCAT ήταν μια μεγάλη επιτυχία. (Υπάρχουν αρκετά σχετικά άρθρα, ο ίδιος ο OReilly προτείνει αυτό) Έκτοτε, όμως, δε σταμάτησε να συνθέτει, να διασκεδάζει και να υπερασπίζεται τα εξαιρετικά και κάποτε εξαιρετικά δύσκολα έργα του. Η δουλειά του είναι ταυτόχρονα Ζωγραφική, Βίντεο, Ποίηση, Πειραματικός Κινηματογράφος. Όπως και να χει αυτά δεν έχουν σημασία..
Κι αν μιλά συχνά για νεωτερισμό τελικά φαίνεται πως αυτός είναι ο τρόπος του να ψάξει μια περιοχή όπου μπορεί να αναπνεύσει και να πει, ή μάλλον κάνει, αυτά που του φαίνονται αναγκαία, ευχάριστα, προφανή. Η Μοντέρνα εμμονή στον νεωτερισμό, που σήμερα ακόμα επιβιώνει, ευθύνεται για πολλές επηρμένες κουταμάρες. Εδώ έχουμε κάτι άλλο.

Καλή δουλειά λοιπόν σε οποιονδήποτε θέλει να πιάσει ένα μολύβι, μια κιθάρα, ένα ακαταλαβίστικο 3d πρόγραμμα, ένα οτιδήποτε απ’όσα απαρτίζουν αυτόν τον κόσμο!

Δείτε εδώ, πρόκειται για την συμβολή του σε ένα ομαδικό project που ονομάζεται psst. Εδώ ένα κείμενο του περί αισθητικής


(το βίντεο παίζει σε “λούπα” δύο φορές τις ίδιες εικόνες)

Το Βίντεο που βλέπετε είναι παραγωγή του Fame Festival που οργανώνεται σε μια μικρή υποβαθμισμένη πόλη της Ιταλίας, την Grottaglie από το STUDIOCROMIE. Το STUDIOCROMIE είναι μια μικρή επιχείρηση κάποιου Angelo Milano που εκδίδει βιβλία και χαρακτικά κι αγκαλιάζει καλλιτέχνες των πόλεων.
Ο τίτλος του Festival: FAME, είναι ένα λογοπαίγνιο. Αναφέρεται ταυτόχρονα στην “Αγγλική” ΔΟΞΑ και την “Ιταλική” ΠΕΙΝΑ που γράφονται με τον ίδιο τρόπο. Πρόκειται για ένα φεστιβάλ που οργανώνεται απέναντι στην αδιαφορία των πολιτικών και των γενεών που νέμονται τα πράγματα εαυτιστικά. Ένα φεστιβάλ που στρέφεται προς την υποβαθμισμένη πόλη, στους τοίχους του κόσμου που από ερείπιο γίνεται καθρέφτης να δει κανείς τέρατα και θαύματα. Σ’αυτό τον καθρέφτη μπορεί κανείς να δει την επιθυμία κάποιων να ζήσουν μια ζωή ζωντανή. Κι αυτό σημαίνει να αφήσουν όλες τις ερωτήσεις, χωρίς λουριά, να ραπίζουν τον νου. Σημαίνει να επιτραπούν όλα τα ενδεχόμενα, να ανοίξει έστω για λίγο το πλαίσιο της σκέψης και της αίσθησης σε όσα πιθανώς δε περιέχει κι ας τα έχει ανάγκη. Σ’αυτά τα πολύτιμα κι αναγκαία ανήκει βέβαια κι ο φόβος κι ο τρόμος.
Το φεστιβάλ τοποθετείται δυναμικά χωρίς να ζητά βοήθειες, χωρίς να χάνει χρόνο γκρινιάζοντας. Δίνει στην Πόλη, στο σώμα της κοινής μας ζωής, το φως και την προσοχή, την δυνατότητα του.

Το βίντεο είναι ωραίο και γεμάτο αφορμές. Όλα αυτά συμβαίνουν σε ένα κουρασμένο κομμάτι της πόλης, σε μια της ρυτίδα, σε κάποια γωνία της μάλλον κρυφή. Εκεί γράφεται ένα έξαλλο ποίημα με εικόνες.

Τι είναι το παιχνίδι;
Το ζητούμε και με ανακούφιση το υποδεχόμαστε όποτε μπορούμε.

Εδώ ένα κτήριο, μια αυλή, ξύλα και πέτρες, σκουπίδια των γύρω δρόμων, γίνονται τα playmobil με τα οποία ένα μικρό παραλήρημα ξεσπάει για να μας θυμίσει μια ποιότητα βασανιστικά μετέωρη και ερεθιστική. Μια τελετή, ενίοτε από φάρσες φτιαγμένη, που θυμίζει την αίσθηση της ζωής, ρευστής, πυκνής, πηγαίας, ανακόλουθης.
Υπάρχει σ’αυτό το χορό κάτι σκοτεινό και συνάμα γιορτινό. Υπάρχει μαζί η χαρά της μεταμόρφωσης και η μετουσίωση της μνήμης… σε κάτι άλλο, πολύ κοντινό, όσο μια σκέψη δική μας, πολύ μακρινό, όσο ένα σύννεφο που περνά στον ορίζοντα
και το νόημα του το σβήνει το ίδιο το ταξίδι του.

Δε ζητάω από αυτά τα έργα να μου οργανώσουν την εικόνα που έχω για τον κόσμο. Να φωτίσουν το μέλλον, δε περιμένω. Μου αρκεί το θάμπωμα που έχουν και δίνουν. Η αγωνία τους που απλώς εμφανίζεται και φεύγει.
Δε τους ζητώ να ξεπερνούν τα ψευτοδιλήμματα του ηλίθιου αναπτυγμένου πολιτισμού μας.
Αυτό που έχουν μου αρκεί.
Η ωμή ζωτικότητα.
Η δίψα και το
φίλεργο
κέφι.

Πρέπει να κοιτάς εκεί που θέλεις να πας αλλιώς θα πας εκεί που κοιτάς“.

(ποιός το είπε αυτό αλήθεια; )

 

Ήθελα και πολύ το σκεφτόμουν να ανεβάσω αυτές τις εικόνες. Εξ’ άλλου είναι τόσο φωτεινή και όμορφη η σημερινή ημέρα, είναι τόσο γλυκό αυτό το Σάββατο που ντρέπεται κανείς να προπαγανδίζει σκοτάδια.
Έτσι αν και αυτή την περίοδο επιθυμώ την σιωπή αποφάσισα να κάνω ένα σχόλιο.

Το τραγούδι μιλά για διαφορετικά πράγματα από το βίντεο. Το βίντεο έχει μια αφήγηση αρκετά ελεύθερη, με επάλληλα στρώματα αφήγησης που θέτουν διαφορετικά θέματα κι αυτά όχι απαραιτήτως ομόκεντρα. Η δύναμη των εικόνων είναι αποστομωτική. Είναι ένα σκοτεινό τραγούδι για το ψέμα, ένα όνειρο βγαλμένο από το σκοτεινό μυστήριο των ανθρώπινων προσώπων και την απειλή των κρυφών προθέσεων, που βρίσκονται παντού.

Η ορμή του μπορεί να ενεργοποιεί,  να δίνει τελικά φόρα για άλλα πράγματα. Κι αυτό παρά το αυτάρεσκο τέλος που αποτελεί κλασσικό δείγμα του σύγχρονου χιούμορ. Του χιούμορ που εορτάζει πολύ εύκολα το αδιέξοδο.
Όμως επιμένω πως κάτι μου λείπει. . Όλο αυτό το παιχνίδι με τις σκιές θεωρεί δεδομένη την επιθυμία για φως. Και δεν ασχολείται μαζί του.
Κακώς.
Διότι είναι πολλοί αυτοί που το έχουν χάσει από τα μάτια τους εδώ και καιρό.

Αν μπορούμε να καθρεφτιστούμε μόνο στο σκοτάδι είναι γιατί το’ χουμε διαλέξει. Μας δίνει ασφάλεια.
Είσαι στο απυρόβλητο όταν αποκλειστικά κατεδαφίζεις. Δε σφάλεις όταν αρνείσαι, όταν μιλάς το ψέμα που έχει καταπιεί τα πάντα. Δε σφάλεις όταν αδειάζεις λίγο ακόμα την χωματερή των ανθρώπινων μυαλών. Κι όμως όλο την αδειάζουμε και όλο πιο μπουκωμένη μοιάζει. Οι ντομάτες που πετάξαμε στους υποκριτές είναι ακόμα εκεί και σαπίζουν, και η δυσοσμία τους μπορεί να είναι ακόμα χειρότερη. Καλύπτει και αφανίζει όποιο ελάχιστο άνθος πάει να φυτρώσει, εξαφανίζει κάθε άλλη μυρωδιά αυτού του κόσμου.
Μοιάζει να μπορούμε να μιλήσουμε μόνο για την αδικία του κόσμου, για το κακό τίποτα. Ακόμα και την αγάπη την έχουμε κάνει φλυαρία και φαντασία, συναίσθημα και ενοχές, εμπειρίες και άγχος. Πως έγιναν αυτά όλα; Δε με νοιάζει ποιος φταίει. Αν αρχίσω την διαδικασία της αφαίρεσης, της απογύμνωσης, θα αφαιρέσω και την γοητεία του σκοταδιού, καθώς και την απολαυστική αυτοδικαίωση της καταγγελίας. Μπορούμε να κοιτάμε γύρω και να μας θρέφουν όλα, μπορούμε την ορμή τους να την μεταβάλουμε ελάχιστα για να την πάμε κάπου αλλού.

Η απόλαυση της δυσοσμίας στο όνομα της δικαιοσύνης και της ουτοπίας, ο αυτοκαταστροφικός ναρκισσισμός που αναφέρει ο Curt Cobain στο τελευταίο του γράμμα και η κοπρολαγνεία της ευφυούς τέχνης δε διαφέρουν πολύ από εκείνη των τηλεοράσεων. Ας μιλήσουμε για ένα άλλο τίποτα, ακόμα περισσότερο τιποτένιο, ακόμα πιο ελαφρύ, πιο μακρινό, σιγανό. Η χυδαιότητα του κυνικού ξερόλα πάει χέρι με χέρι με τους νευρωτικούς ευτυχισμένους που καταδικάζει.

Κάθομαι πίσω στην καρέκλα μου, θυμάμαι και παίρνω μιαν ανάσα. Όταν φύγει όλο αυτό το σφίξιμο, τι θα μείνει;

Τα ζάρια (που δεν παίζει ο Θεός κατά τον Αινστάιν) φτιάχνουν τις εικόνες του κόσμου και εμάς. Σωματίδια στοιχειώδη σε συνδυασμούς. Η ύλη του κόσμου μπορεί να αθροιστεί όλη μαζί σ’ ένα ξέφρενο ερώτημα, επιφανειακά ψύχραιμο κι αμίλητο.
Ακόμα και στην πιο ανόητη και βαρετή εικόνα του κόσμου κάτι απίθανο επιμένει, κάτι ανεξήγητο και ρευστό. Ναι. Μ’ένα κουβά ζάρια φτιάχνεται ένας κόσμος άπειρος.

Υπάρχει ο ενθουσιασμός
από τη μια για την γεωμετρία και τους αριθμούς που φτιάχνουν κόσμους ολόκληρους
και απ’ την άλλη για την αίσθηση πως τα πράγματα είναι απερίγραπτα, πιο μεγάλα από τον εαυτό τους.
Τα πράγματα είναι πάντοτε ξένα. Αντιφατικά. Ταιριάζει να μένουμε σιωπηλοί μπροστά τους. Όπως ταιριάζει να παίζουμε μαζί τους. Η αίσθηση αυτή, αυτό το ξένο, μας αποτρέπει να ταυτιστούμε μ’ όσα λέγονται και φαίνονται. Κάθε λέξη κάθε κόκκος ρυζιού μοιάζει ακατανόητος. Η αίσθηση αυτή παίρνει πολλές γεύσεις, μοιάζει με μοναξιά ή με ελευθερία ή ακόμα και βλακεία όταν κάτι ελάχιστο επιμένεις να το ρωτάς για την ουσία του…

Κι ενώ το ζητάμε με λύσσα το νόημα των πραγμάτων, αυτό μας απειλεί. Η ανάγκη για νόημα μας κατατρώει, όσο και η αβάσταχτη τυχαιότητα της ζωής, που μας κάνει ασήμαντους. Η αλυσίδες των γεγονότων που οδηγούν; αποχτούν νόημα από τα αποτελέσματα τους; Και ποιό είναι το σημείο που μπορούμε να σταματήσουμε να κάνουμε τον απολογισμό; Ποιό είναι το πλέον ακραίο αποτέλεσμα; Ο θάνατος; Είναι το τέλος αυτό;

Κι εδώ θέλω να σταματήσω αλλά δε μπορώ.

Χρειαζόμαι, μάλλον, ένα τραγούδι. Για την ελευθερία από το νόημα. Ένα τραγούδι που δε θα ‘ναι μηδενιστικό αλλά θα είναι και μηδενιστικό. Ένα Ναι, μια Ναιότητα διαφορετική..  “_”     Θα ακούσω το τραγούδι που υπέρκειται σα να είναι κομμάτι της δικής μου ζωής.

________

Έχω περπατήσει στους δρόμους έχω δει τοίχους να πέφτουν και έχω σκουπιστεί με χαρτοπετσέτες, έχω αγαπήσει ανθρώπους που δεν είδα ποτέ, έχω πιει κόκα κόλα, έχω πέσει με το ποδήλατο, με την μηχανή, με το αυτοκίνητο, έχω ένα ταξίδι στο μυαλό που γελά με τα ταξίδια, έχω έναν φόβο δίχως όνομα που με τρώει, έχω πράγματα ξεχασμένα παντού και τραγουδώ όταν πλένω τα πιάτα, έχω περάσει μέρες και μέρες αμίλητος, έχω διασχίσει έντρομος σκοτεινούς διαδρόμους πολυκατοικίας φωνάζοντας την μαμά μου για να πάρω κουράγιο, έχω τρέξει σε στενά για να μη με μαχαιρώσουν κι έχω χάσει αεροπλάνο, έχω φάει πολλά αμυγδαλωτά σήμερα, έχω μπλούζες που δε μου κάνουν, έχω χάσει πολλά κλειδιά, έχω γελάσει σε σημεία που κανείς άλλος δε γελά σε θέατρα και σινεμά και βιβλία, έχω μια φίλη από την Ιαπωνία που ζει στον Καναδά και δεν έχω μιλήσει μαζί της εδώ και δεκαοχτώ χρόνια, έχω το τηλέφωνο δίπλα και έχω δει αυτό το βίντεο, έχω τηλέφωνα να πάρω και έχω αναβάλει ότι μπορώ να αναβάλω αρκετές φορές, έχω ψάξει αυτά που δεν έχασα ποτέ και δε χρειάζομαι, σε κανέναν.
Σας εύχομαι μια φωνή που να σας ξεπερνά, να ανακαλύπτεται με έκπληξη στα λόγια σας τον κόσμο. Σας εύχομαι να πηγαίνετε χωρίς προσπάθεια στην χαρά. Σας εύχομαι να ξυπνάτε μέσα στην νύχτα και να βρίσκεστε μέσα στην ησυχία κι αυτή η ησυχία να μη σας βλάπτει, να σας δυναμώνει.

________

οι δυό αυτοί τύποι στη wikipedia
Οι στίχοι ακολουθούν:
Read the rest of this entry »

.

Το πρώτο δείγμα (που γνωρίζω) keyframe animation.
Όπου το σχέδιο γίνεται με το χέρι και ο υπολογιστής το εξελίσσει. Για την ακρίβεια σχεδιάζουμε δύο διαφορετικά σημεία και ο υπολογιστής υπολογίζει την μετάβαση από το ένα στο άλλο. Πρόκειται για ένα παιχνίδι χωρίς αρχή και τέλος. Αυτό που βλέπεται είναι ένα απόσπασμα αλλά δε βρίσκονται εύκολα ταινίες του Foldes. Αποτελεί μια χαμένη σελίδα της ιστορίας των “κινούμενων εικόνων”.

Ας επιμείνουμε στον όρο κινούμενες εικόνες μια που το Video-Art είναι τελείως ασαφές και παραπλανητικό. Θα επανέλθω αλλά το ζητούμενο είναι να ενωθούν τα διάφορα ανθυποείδη και τα έργα να πάρουν την θέση τους ανάλογα με το τι έχουν να πουν.

Στα δύο παραδείγματα που έχουμε εδώ το δεύτερο (το “La Faim”), στο τέλος της ανάρτησης, είναι, σαφώς, μνημειώδες. Και στα δύο οι ποιότητες των γραμμών είναι σημαντικές, και γεννιούνται, εκτός των άλλων, από τους περιορισμούς του μέσου. Οι γραμμές έχουν ζωή δική τους, η αδεξιότητα τους είναι γεμάτη αίσθηση. Η εικόνα δεν είναι βυθισμένη στην αναπαράσταση, στο αληθοφανές. Φαίνεται το σώμα της εικόνας, φαίνεται και είναι πλούτος. Όπως η βραχνή φωνή των L.Cohen και Μ.Βαμβακάρη, όπως οι πινελιές του Βαν Γκογκ, όπως οι ντομάτες που δεν είναι μόνο αναπαράσταση της ντομάτας αλλά και γεύση και άρωμα, είναι παρούσες.

Ο Peter Foldes, γεννήθηκε Ούγγρος αλλά έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Γαλλία. Το συγκεκριμένο βίντεο το δούλεψε στον Καναδά. Πρόκειται για μια πολύ πρώιμη τεχνολογική εφαρμογή, σε συνεργασία με ένα ερευνητικό εργαστήριο. Η διαδικασία είναι: Ο Foldes κάνει ένα σχέδιο, μετά ένα δεύτερο και ο υπολογιστής αυτόματα φτιάχνει την μετάβαση από το ένα σχέδιο στο άλλο. Ο σχεδιαστής-ζωγράφος κοιτά τι προτείνει η μηχανή και το ξαναδουλεύει. (Στις αυτόματες μεταβάσεις συμβαίνουν αυτά που ο Φ.Μπέικον θα ονόμαζε “ατυχήματα” ) Ξαναπροσαρμόζει το αρχικό σχέδιο το κάνει πιο πυκνό και του δίνει, σιγά-σιγά, ποιό “ωραίο” νόημα και πιο εύστοχη μορφή.

1ο Μέρος

2ο Μέρος

Σήμερα υπάρχει μια τεράστια φιλολογία για την ανάγκη να ακούμε το σώμα μας. Το σώμα όμως μπορεί να λέει και άστοχα πράγματα.

Τι κρύβεται πίσω από την Πείνα; Δεν είναι προφανές. Η επιθυμία για την ζωή είναι κάτι που δε ξέρουμε αν διαλέξαμε.

Η επιθυμία για ζωή και η επιθυμία για το τέλος αυτής της ζωής δεν είναι καθόλου αντιφατικές.

Υπάρχει ένας σωλήνας που περνά απο μέσα μας ένα κενό που είναι δικό μας, μια περιοχή που είναι ταυτόχρονα και “μέσα” και “έξω”. Μέσα από κει μας διαπερνούν κομμάτια του κόσμου και μας δίνουν την ζωή που τους παίρνουμε.

Δεν υπαρχει τρόπος η δική μας χαρά να σταθεί ακέραιη και δικαιη μπροστά στην δυστυχία των άλλων ανθρώπων. Και ζώων. Και φυτών. Πέρα, όμως, από τον ηθικισμό και τις ενοχικές λογικές διαφόρων “πολιτικά ορθών”, μήπως η ζωή μας κοστίζει υπερβολικά πολύ; Οι αστοχίες μας αποκαλύπτονται χυδαίες και τεράστιες κάπου που εμείς δε βλέπουμε και με τρόπο που δε φανταζόμαστε. Για να ζεσταίνονται τα σπίτια μας, άθρωποι φτάνουν σε σημείο να βάζουν “υπόθετα” εκρηκτικές ύλες και να μετατρέπονται σε βόμβες και τιναγμένα στον αέρα κρέατα. Για να μη πέσει η τιμή του ψωμιού που τρώμε, πέφτουν βόμβες σε σπίτια και πεθαίνουν άνθρωποι. Παιδιά, άνδρες και γυναίκες, απροετοίμαστοι, πεινασμένοι ακόμα για ζωή. Δε γίνεται να είμαστε σωστοί και γι’αυτό ο εισαγγελικός τρόπος καταγγελίας είναι καταδικαστέος και ύποπτος. Παρόλαυτα ας προσπαθήσουμε να έχουμε μέτρο, να επανακτήσουμε την αξιοπρέπεια μας.

Το “La Faim” είχε προταθεί, μεταξύ άλλων διακρίσεων, για Όσκαρ το 1975,κέρδισε και το βραβείο της επιτροπής στις Κάννες το 1974. Εντούτοις σήμερα μοιάζει ξεχασμένο. Χαρακτηρίζεται από δυνατή αφήγηση και δυνατή εικόνα. Δυνατή με όρους ποιητικούς και εικαστικούς. Μια γιορτή της αίσθησης και της ακρίβειας. Καμμία μετάβαση δεν είναι ανακριβής ή “εντυπωσιακή”. Αλλά ενώ το “νόημα” διατρέχει τα πράγματα, δεν αποξηραίνει, δεν τα κάνει εγκεφαλικά, κάθε άλλο. Χιούμορ (τοξικό) και αίσθημα διαπερνά όλο το έργο. Και γεύση ονείρου, η φαντεζί αυστηρότητα του ονείρου.

Ίσως το τέλος να είναι πολύ σχολιαστικό για μερικούς, αλλά κι αυτό τελικά έχει τον λόγο του. Προσωπικά έχω κάποιες ενστάσεις. Πάντως μια πολύ προσωπική φωνή διατρέχει όλη την ταινία. Κι αν είναι πικρή, αυτή η φωνή, δεν είναι αυτάρεσκη.

Ο Foldes πέθανε πέντε χρόνια μετά την ολοκλήρωση αυτού του έργου. Λίγα πράγματα υπάρχουν στο διαδίκτυο σχετικά.

Ένα από τα λίγα που βρίσκει κανείς στο διαδίκτυο εδώ! Κι εδώ
(ίσως το χάσετε αυτό επειδή είναι στα σχόλια οπότε:Δείτε εδώ

(Τέτοια έργα, είναι αλήθεια, λειτουργούν στους χώρους που παρουσιάζονται και οι διαστάσεις τους πρέπει να είναι τέτοιες ώστε ο θεατής να μπορεί να βυθιστεί σ’αυτά. Οι υπολογιστές δεν έχουν τέτοιες διαστάσεις…)

Vagina Cosmica. Ένα ταξίδι στην καθαρή αίσθηση, στα στοιχεία τα πρώτα της εικόνας, μια επιχείρηση μυστηρίου. Ο ήχος και η εικόνα έχουν υπνωτικό χαρακτήρα. Ερωτισμός και technoλαγνεία συνδυάζονται κι εκεί εμφανίζεται ένα σκοτάδι από καθαρή ενέργεια. Σίγουρα δεν είναι για όλες τις ώρες της ημέρας..

Οι Otolab είναι μια Ιταλική κολεκτίβα με έδρα το Μιλάνο. Αποτελείται από  καλλιτέχνες τις κινούμενης εικόνας και του ήχου, σχεδιαστές,  αρχιτέκτονες κ.α. Η δουλειά τους έχει άμεση σχέση με τους προβληματισμούς άλλων καλλιτεχνών ανά την Ευρώπη και τον κόσμο. Στο χώρο της Ηλεκτρονικής Τέχνης. Τους ενώνει κάτι που έχει χαρακτηριστικά μόδας, ρεύματος-trend, στυλ, δίχως όμως να στερείται ουσίας. Αυτή η ουσία, το θέμα όλης αυτής της έρευνας και το αντικείμενο όλου αυτού του ενθουσιασμού συχνά χάνεται, δε φαίνεται. Τα πλακώνει ένα ύφος μια “trend” ανοησία, ένα στύλ. Το “ύφος” είναι τόσο βαρύ που φιμώνει το έργο. Ας το δούμε όμως πιο προσεκτικά.

Εδώ όπως κι αλλού. Όλα αντιμετωπίζονται ως πληροφορία ή ως “σήμα” εξ’ου και η εμμονή στην μη διαφοροποίηση μεταξύ ήχου και εικόνας. Έχουμε πολλά εγχειρήματα που ο ήχος γεννά με τρόπο “μηχανικό” την εικόνα ή η εικόνα μετατρέπεται αυτόματα σε ήχο. Κάθε πίξελ της οθόνης αποτελείται από παλλόμενο φως. Και η εικόνα και ο ήχος σε ένα βαθύτερο επίπεδο είναι το ίδιο πράγμα. Όλα είναι παλμοί, συχνότητες, καθαρή ενέργεια σε αέναη κίνηση. Στο τέλος το μόνο που μένει είναι αυτή η ροή, τίποτε άλλο. Το ηλεκτρικό ρεύμα δεν είναι κάτι τεχνολογικό αλλά μια εμφάνιση κοσμική ή αν θέλετε μια μεταφορά για την “ενέργεια”.

Όλα τείνουν σε μια αισθητική του Ηλεκτρισμού, των συχνοτήτων και των Πίξελ. Μια αισθητική της ωμής ηλεκτρομαγνητικής μηχανής, μια ανάδειξη της σάρκας της ψηφιακής πληροφορίας, μια ανάληψη του στοιχειώδους πέρα από την αναπαράσταση και την περιγραφή. Πέρα από την ανοησία της προοπτικής της Αναγέννησης, πέρα από αυτό τον κόσμο και βαθιά μέσα σ’ αυτόν. Όσο πιο βαθιά γίνεται πέρα από σχόλια και σκέψεις, έξω από το χιούμορ και τις ιστορίες, χωρίς συλλογισμούς, φτιάχνοντας μια νέα περιοχή του ωραίου που δεν είναι καθόλου καινούρια που επιστρέφει στα ηλεκτρικά φορτία των νεύρων, στη νοσταλγία του σώματος και στην πανηγυρική του επιστροφή. Πέρα από την ηθική, τον φόβο, την ελπίδα και την προσδοκία. Στο ωμό παρόν.

Το θέμα δεν είναι τόσο απλό βέβαια. Εδώ λειτουργώ ως απολογητής μιας προσέγγισης που έχει κάποια κενά… Μπορούμε επίσης να κάνουμε και σκληρή κριτική. Τα κύρια θέματα που προκύπτουν είναι, πάλι, το θέμα της μηχανής, της γνώσης/πληροφορίας και του Όντος. Ο χώρος της Τέχνης, αυτού του είδους της τέχνης, είναι πολυφωνικός, πολύπλευρος. Οι τάσεις δεν συμφωνούν πάντα και κάποιες μοιάζει να διαβάζουν τον κόσμο με έναν τρόπο επίπεδο, μηχανικό. Ή για να το πούμε αλλιώς δίχως την απαραίτητη επίγνωση του φιλοσοφικού βάρους των πραγμάτων. Παρουσιάζουν μια επηρμένη και ναρκισσιστική απερισκεψία που στην πράξη αρνείται οιεσδήποτε άλλες ερωτήσεις ή το ενδεχόμενο κάτι να αποκαλυφτεί σε ένα επόμενο βήμα.
Κάποιοι άλλοι, όμως, κάνουν ανοίγματα και σώζουν την κατάσταση.

Η θρησκεία της τεχνολογικότητας, της επιστήμης, έχει κι αυτή τις αιρέσεις της. Ο δρόμος αυτός είναι γεμάτος κινδύνους, ξεκινά από αλλού όμως, έχει φοβερές δυνατότητες. Είναι αλήθεια πως αισθητικοποιείται (life-stylοποιείται) κι αδειάζει από νόημα με τρόπο μοιραίο. Εμείς όμως μπορούμε να ασχολούμαστε μ’αυτά που έχουν κάτι να πουν.